Αυτό το καλοκαίρι διάβασε ποίηση που θα σε ξεκουράσει
Το καλοκαίρι έχει τον δικό του ρυθμό. Έρχεται πάντα λίγο αργά, λίγο απρόσεκτα, με ήλιο που παρατείνει τις ώρες και σχέδια που απλώνονται σαν πετσέτες σε χρυσή άμμο. Είναι η εποχή που ο χρόνος χαλαρώνει και η διάθεση κάνει ένα βήμα πίσω από την ένταση της χρονιάς.
Από τα μέσα Ιουλίου και μετά, οι συζητήσεις γεμίζουν με λέξεις όπως «άδεια», «εκδρομή», «νησί», «θάλασσα». Το μυαλό αρχίζει να αναζητά εικόνες, προορισμούς, αναμνήσεις. Στιγμές, που γράφονται αθόρυβα μέσα μας και αργότερα, χωρίς να το περιμένουμε, επιστρέφουν ως μνήμες πολύ πιο έντονες από όσο φανταστήκαμε όταν συνέβαιναν.
Και ενώ οι μέρες γεμίζουν με μικρά «πρέπει» – να προλάβουμε, να χαρούμε, να ξεκουραστούμε – γεννιέται σιγά-σιγά μια επιθυμία διαφορετική. Όχι για περισσότερες εμπειρίες, αλλά για πιο καθαρές. Όχι για εντυπωσιακές εικόνες, αλλά για στιγμές που δεν χρειάζονται εξηγήσεις. Σαν το απόγευμα που κρατά περισσότερο, σαν την αίσθηση ότι υπάρχει χρόνος να μη γίνει τίποτα – και αυτό να είναι αρκετό.
Κάπου ανάμεσα στις καθημερινές αναρτήσεις και τις μικρές τελετουργίες του καλοκαιριού, ξεπροβάλλει και μια πιο ήσυχη ανάγκη. Να σταθούμε λίγο. Να παρατηρήσουμε τον ήλιο στο τραπέζι, το φως που γλιστρά από τις γρίλιες, ένα παιδί που τρέχει χωρίς λόγο στην αυλή.
Είναι εκείνη η στιγμή που αντιλαμβανόμαστε ότι αυτό που αποζητάμε δεν είναι μόνο ξεκούραση ή αλλαγή τοπίου. Είναι κάτι βαθύτερο. Το καλοκαίρι, ίσως όσο τίποτε άλλο, γεννά μέσα μας μια ανάγκη για αλήθεια, απλότητα και εσωτερική σιωπή – κι εκεί κάπου, το σώμα βρίσκει χώρο να αναπνεύσει.
Εκεί κάπου, ανάμεσα στην ανάγκη μας για απραξία και τον κόσμο που εξακολυθεί να τρέχει για να προλάβει, υπάρχει κάτι που μπορεί να μας κρατήσει ήρεμη συντροφιά και να μας χαλαρώσει. Η ποίηση. Όταν οι μέρες γεμίζουν με φως και οι λέξεις αρκούν να φτιάξουν εικόνες, η ποίηση και το καλοκαίρι μοιάζουν να μιλούν την ίδια γλώσσα και να προσφέρουν πράγματα που ίσως έχουμε ξεχάσει.
Το καλοκαίρι η ψυχή αναζητά την ποίηση: Το κύμα της νοσταλγίας δεν έρχεται από μακριά – έρχεται από μέσα
Η νοσταλγία δεν είναι τάση. Δεν ξεκινά από κάποια vintage αισθητική στο TikTok, ούτε από τη νέα σειρά που «θυμίζει 90s». Είναι κάτι που δημιουργείται αργά, σχεδόν αδιόρατα, και μας αιφνιδιάζει στις πιο απλές στιγμές.
Ένα χρώμα, μια μυρωδιά, μια μελωδία μπορεί να ξεκλειδώσει ολόκληρα καλοκαίρια που πιστεύαμε πως είχαν ξεχαστεί, μπορεί να φέρει ποίηση ακόμα και στα πιο μουντά τοπία.
Το παρατηρούμε όλο και πιο έντονα στην καθημερινή κουλτούρα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Αναρτήσεις με παλιές φωτογραφίες, hashtags που ξεκινούν με #throwback και καταλήγουν σε φωτογραφίες από τα παιδικά μας χρόνια.
Μια γενιά που μεγάλωσε ανάμεσα σε ποδήλατα και Game Boy, επιστρέφει τώρα σε εκείνα τα χρόνια με μια διάθεση όχι απλώς συγκινησιακή, αλλά ανακουφιστική.
Αυτή η επιστροφή, ξεπερνά την αίσθηση της απλής αναδρομής σε εποχές που δε θα υπάρξουν πάλι. Είναι αντίδραση. Στην ταχύτητα, στην υπερπληροφόρηση, στο «να τα προλάβουμε όλα». Όσο πιο έντονα ζούμε τη ζωή προς τα έξω, τόσο πιο πολύ αναζητούμε το νόημα προς τα μέσα. Και κάθε φορά που κάτι μέσα μας ρωτά «θυμάσαι;», αυτό που πραγματικά θέλουμε να πούμε είναι «ήθελα να σταθώ λίγο εκεί». Σε αυτή την εσωτερική στροφή, το καλοκαίρι συμμαχεί με την ποίηση. Και τα δύο, με τον τρόπο τους, προσφέρουν χώρο. Χωρίς υπερβολές. Μιλούν χαμηλόφωνα, αλλά φτάνουν βαθιά.
Διαβάζοντας Ποίηση το καλοκαίρι: Αντίδοτο στην υπερπληροφόρηση
Υπάρχει κάτι βαθιά απελευθερωτικό στο να διαβάζει κανείς ποίηση. Ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες. Όχι επειδή η εποχή “ταιριάζει” με τους στίχους, αλλά επειδή, μέσα στη ζέστη και την ακινησία, οι λέξεις αποκτούν έναν ιδιαίτερο παλμό. Κάθε τι επιβραδύνεται, και τότε ο πυρήνας ενός ποιήματος αναδύεται μαγευτικά.
Καθώς οι μέρες απλώνονται, το βλέμμα μαλακώνει. Δεν αναζητά πληροφορίες, δεν σαρώνει ειδήσεις, δεν “προχωρά”. Στέκεται. Και εκεί, ανάμεσα στο φως και στη σκιά, η ποίηση και το καλοκαίρι συναντιούνται σαν δύο μορφές της ίδιας ανάγκης: να ζήσουμε κάτι ουσιαστικό χωρίς υπερανάλυση και χωρίς περιττές εξηγήσεις.
Ένα καλό ποίημα είναι μια εμπειρία πυκνή, συγκεντρωμένη, με βάθος. Όπως ακριβώς κι ένα καλοκαίρι που θυμόμαστε για χρόνια. Λίγες λέξεις που κατοικούν μέσα μας περισσότερο από όσα ποστάραμε σε ολόκληρη τη χρονιά.
Στην εποχή που όλα μοιάζουν διαρκώς εκτεθειμένα, η επιστροφή στην ποίηση είναι επιλογή ελευθερίας. Δεν έχει να κάνει με την απομάκρυνση από τον κόσμο, αλλά με την επιστροφή στον εαυτό. Και το καλοκαίρι είναι ιδανική στιγμή γι’ αυτή τη συνάντηση.
Το καλοκαίρι που ο ήλιος λειαίνει τις σκέψεις και ο χρόνος αποκτά χώρο για εκείνα που έχουν πραγματική σημασία.
Αναμνήσεις από το καλοκαίρι που ήμασταν παιδιά: Τότε που η ποίηση βρισκόταν γύρω μας
Είναι κάποιες μνήμες που έχουν ριζώσει τόσο καλά μέσα μας κι επιστρέφουν κάθε χρόνο με την πρώτη μυρωδιά του αντηλιακού. Ένα μεσημέρι στην αυλή, το τζιτζίκι που δεν σταματούσε ποτέ να τραγουδά, οι παλάμες κολλημένες στο σίδερο της κούνιας, είναι αρκετά για να ταξιδέψουν το μυαλό πίσω. Εκεί που κρύβονται τα πιο αυθεντικά μας καλοκαίρια.
Οι εικόνες αυτές δεν έχουν διάρκεια με την έννοια του χρόνου – έχουν όμως βάρος συναισθηματικό. Μια βρύση που στάζει, η μυρωδιά του γιασεμιού στη γειτονία, μια παραλία γεμάτη κόσμο που μυρίζει ηρεμία και χαλάρωση. Μνήμες από τότε που ο κόσμος ήταν μικρός, αλλά χωρούσε τα πάντα. Τότε που η καθημερινότητα ήταν τόσο απλή, ώστε γινόταν ποιητική χωρίς προσπάθεια.
Κι όσο κι αν αλλάζουν οι εποχές, τέτοιες αναμνήσεις δεν ξεθωριάζουν. Αντίθετα, επιστρέφουν κάθε καλοκαίρι σαν υπενθύμιση. Είναι ο τρόπος που ο εαυτός μας μας βοηθά να θυμηθούμε την αίσθηση της πληρότητας που προσφέρει η απλότητα. Ένα βλέμμα, ένα παιχνίδι, η μεσημεριανή ραστώνη. Αυτά φτιάχνουν το δικό τους αρχείο, χωρίς cloud, χωρίς hashtags.
Κάθε φορά που έρχεται ο Ιούλιος, κάτι μέσα μας στρέφεται ξανά προς εκείνα τα χρόνια. Ίσως γιατί, βαθιά μέσα μας, γνωρίζουμε ότι το καλοκαίρι είναι η περίοδος που η φύση φτιάχνει ποίηση. Είναι η στιγμές που μας φέρνουν πιο κοντά στην ανθρώπινη πλευρά μας, εκείνη την πλευρά που ακόμα δεν έχει ισοπεδωθεί από την σκληρή καθημερινότητα του σύγχρονου κόσμου.
Αυτό το καλοκαίρι διάβασε ποίηση που θα σε ξεκουράσει: «Όταν οι Εικόνες Μιλούν»
Υπάρχουν στιγμές που όσα νιώθεις δεν χωράνε σε περιγραφές, δεν γίνονται stories, ούτε πείθονται να «ανέβουν» με το κατάλληλο φίλτρο. Είναι κάτι απαλό και ταυτόχρονα ανεξίτηλο: μια μυρωδιά, ένας ήχος, μια εικόνα που σε πιάνει απροειδοποίητα.
Σαν το άνοιγμα ενός παραθύρου στο Αιγαίο, ή την αγκαλιά του μελτεμιού όταν εισβάλλει ξαφνικά στο δωμάτιο.
Όπως γράφει η συγγραφέας Ελευθερία Αποστολίδου στη συλλογή της «Όταν οι εικόνες μιλούν», στο ποίημά της με τίτλο «Καλοκαίρι»:
«Μυρίζεις αλμύρα.
Γεύεσαι καρπούζι.
Ακούς την Μπουρού.
Αισθάνεσαι την ακινησία του χρόνου.»
Αυτό ακριβώς μπορεί φέρει η ποίηση το καλοκαίρι. Μια υπενθύμιση ότι μπορούμε να σταθούμε μέσα στις αισθήσεις μας χωρίς να τρέχουμε προς τον επόμενο θόρυβο.
Αντίστοιχα, στο ποίημα «Θάλασσα» αποτυπώνει με απλότητα την υπέρτατη δύναμη της να παίρνει μακριά όσα πονάνε:
«Δεν τη μισώ τη θάλασσα όσο κι αν μου θυμίζει εσένα.
Γιατί αυτή κρατάει ζωντανή την υπόσχεση.
Να επουλώνει κάθε σου πληγή.»
Εικόνα της Ελευθερίας Αποστολίδου, από την ποιητική συλλογή “Όταν οι εικόνες μιλούν”
Και στο ποίημα «Ηλιοβασίλεμα»:
«Αύγουστος και ενώ όλα μοιάζουν τόσο δεδομένα,
θα περιμένεις πάντα τους δείκτες να δείξουν 20:00.
Κι εσύ θα βρίσκεσαι ήδη εκεί…
Για να θάψεις μαζί του κάθε σκοτεινή στιγμή της μέρας σου.»
Εικόνα της Ελευθερίας Αποστολίδου, από την ποιητική συλλογή “Όταν οι εικόνες μιλούν”
Η συλλογή Όταν οι εικόνες μιλούν έχει μια αυθεντική ειλικρίνεια που δημιουργεί περίτεχνα τον χώρο να ανασάνουμε αληθινά.
Όμως η ποιήτρια δε μένει μόνο στις λέξεις. Οι εικόνες που συνοδεύουν οπτικά τα ποιήματα – πληθωρικές, χειροποίητες, με μία μοναδική οπτική απλότητα – δημιουργούν μια δεύτερη ανάγνωση στην ποιητική σύνθεση.
Όπως θα δείτε και στο ποίημα «Τα βήματα», η ηρεμία μας και η λύτρωση μας δε θα έρθει ποτέ από το κινητό και τους άλλους, αλλά αποκλειστικά από εμάς:
«Χαράζεις πορεία με τα πόδια σου.
Απλώνεις στα εμπόδια τα χέρια σου.
Τα βήματά σου σε ακολουθούν.
Αόρατες παλάμες σε κρατούν.»
Τελικά, το καλοκαίρι είναι από μόνο του ποίηση
Αν αυτό το καλοκαίρι θέλεις να κρατήσεις κάτι για σένα,
πάρε μαζί σου ένα βιβλίο που δεν φωνάζει.
Όταν οι εικόνες μιλούν της Ελευθερίας Αποστολίδου.
Για εκείνες τις στιγμές που θέλεις να μείνεις λίγο παραπάνω. ΒΡΕΣ ΤΟ ΕΔΩ
