Συνέντευξη Ραφαήλ Γκαϊδατζής
Πεθαίνεις. Και σου λένε ότι έχεις μία δεύτερη ευκαιρία για να επιστρέψεις στη ζωή. Αναρωτιέσαι γιατί εσύ; Τι διαφορετικό έχεις; Και εν τέλει θα δεχτείς αυτή την ευκαιρία;
Αν ναι, τι θυμάσαι από τον θάνατο σου;
Αυτός είναι ο τίτλος του βιβλίου που κυκλοφορεί την Τετάρτη 11/11, φέρει την υπογραφή του Πυθαγόρα Ελευθεριάδη και υπόσχεται να σε καθηλώσει μέχρι την τελευταία του σελίδα.
Ποιος είναι ο Πυθαγόρας
Ο Πυθαγόρας Κωνσταντίνος Ελευθεριάδης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1993. Ως έφηβος ασχολήθηκε με τον στίβο και το βόλεϊ. Ανέκαθεν λάτρευε να διαβάζει βιβλία και να γράφει τις δικές του ιστορίες που τις κρατούσε στα παιδικά του ράφια. Αποφοίτησε από το τμήμα Φιλολογίας του ΑΠΘ ενώ έκανε την πρακτική του στη Γαλλία. Ταυτόχρονα ασχολήθηκε με τον τομέα της ψυχολογίας (φοίτηση στην Ακαδημία Πολιτών, στο τμήμα Ψυχολογίας στα Ιωάννινα). Εργάζεται ως φιλόλογος και συνεργάζεται με διάφορους εκδοτικούς οίκους, γράφοντας την κριτική του στα social media. Πρόσφατα άνοιξε και το δικό του κανάλι στο YouTube.
«Κλείνω τα μάτια μου ήρεμος»
Ο Πυθαγόρας είχε «φιλοξενηθεί» πριν από τέσσερα χρόνια στην Parallaxi με αφορμή τότε την έκδοση του βιβλίου «Να Σκέφτεσαι, Να Αισθάνεσαι, Να Ακούς;» που περιλάμβανε σταχυολογημένα άρθρα από το blog ποικίλης ύλης «Πυθαγόρειο Θεώρημα». Τι έχει αλλάξει λοιπόν για τον ίδιο ως πρόσωπο και ως συγγραφέας; «Τη θεωρώ πολύ απαιτητική αυτή τη λέξη. «Συγγραφέας». Δεν μπορώ να αυτοαποκαλεστώ έτσι. Ακόμη τουλάχιστον. Σχετικά με το κομμάτι της συγγραφής, νομίζω πως είμαι λίγα βήματα πιο κοντά στον Πυθαγόρα, τον «συγγραφέα» Πυθαγόρα, που ονειρευόμουν τότε να γίνω. Ταξίδεψα περισσότερο, διάβασα σίγουρα με μία πιο ώριμη ματιά βιβλία. Οπότε ίσως ξεκίνησα το ταξίδι μου για το «συγγραφικό όνειρο». Ωστόσο, ο Πυθαγόρας, σαν άνθρωπος, πλέον είναι ελεύθερος, λίγο πιο ώριμος και ειλικρινής και δυστυχώς περισσότερο καχύποπτος. Λέει ευκολότερα «συγγνώμη», δυσκολότερα «σ’ αγαπώ» και με μεγαλύτερη ειλικρίνεια «ευχαριστώ». Στο τέλος όμως της ημέρας πέφτω στο κρεβάτι μου κι αισθάνομαι πως εγώ, η συνείδηση και η ηθική μου είμαστε φίλοι. Οπότε κλείνω τα μάτια μου ήρεμος».
Ποια είναι τα θέματα που πραγματεύεται το νέο σου βιβλίο και για ποιο λόγο αποφάσισες να τα αναδείξεις μέσα από τις σελίδες του;
«Το κυρίως θέμα είναι η επιστροφή από τον θάνατο στη ζωή. Αυτή η δεύτερη ευκαιρία που δέχθηκε ο Αχιλλέας κι επέστρεψε για να αλλάξει μία μόνο κίνηση. Τα κυρίως θέματα είναι αυτό της ομοφυλοφιλίας και της κώφωσης. Δυο άνθρωποι δηλαδή που ερωτεύτηκαν με τον δικό τους ιδιαίτερο τρόπο, τη δική τους γλώσσα, στις ανοίκειες συνθήκες του στρατού και στην ανέτοιμη Ελλάδα. Μέσα στο βιβλίο θίγονται και θέματα κοινωνικού ρατσισμού, σεξισμού και ενδοοικογενειακής βίας. Οι λόγοι ανάδειξης τους είναι ακριβώς γιατί ακόμη είμαστε «αναγκασμένοι» να τα αναδείξουμε. Στο παράλληλο σύμπαν του Πυθαγόρα, όλα αυτά είναι αυτονόητα. Μέχρι να ζήσω σ’ αυτό, οφείλω να παλεύω καθημερινά για να αποδείξω πως στο 2020 η κώφωση και η ομοφυλοφιλία είναι αναγκαίο να θεωρούνται δεδομένα κι αναπόσπαστα στοιχεία της ανθρώπινης ύπαρξης, που χρήζουν ίδιας αξιοπρέπειας».
«Ταμπού πρέπει να θεωρείται η απαιδευσιά»
Αυτομάτως, το επόμενο ερώτημα που τίθεται προς τον Πυθαγόρα, αλλά και προς τους ίδιους μας τους εαυτούς, είναι για ποιο λόγο μέχρι και σήμερα τα θέματα αυτά θεωρούνται ταμπού για την κοινωνία.
«Επειδή οι άνθρωποι θεωρούν φυσιολογικό ό,τι είναι συνηθισμένο. Σε μία κοινωνία όπου το εκπαιδευτικό σύστημα είναι αμιγώς βαθμοθηρικό με παντελή έλλειψη ανθρωπιστικής παιδείας, όπου το «φαίνεσθαι» είναι δυνατότερο από το «είναι» κι όπου η αγάπη αποτελεί σπανιότερο στοιχείο από το μίσος, τότε ο ρατσισμός βρίσκει πρόσφορο έδαφος για να ευδοκιμήσει. Δεν θα έπρεπε να θεωρείται ταμπού ο έρωτας ή μία ιδιαιτερότητα, όπως η κώφωση, που δεν βλάπτει κανέναν. Ταμπού πρέπει να θεωρείται η απαιδευσία».
Αυτό που μου έκανε εντύπωση είναι για ποιο λόγο ένας νεαρός άνθρωπος όπως ο Πυθαγόρας, που έχει όλη τη ζωή μπροστά του, αποφάσισε να ασχοληθεί με ένα θέμα όπως το θάνατο και τη δεύτερη ευκαιρία. Ο ίδιος μας δίνει την εξήγηση:
«Συχνά σκέφτομαι πώς θα ήταν η ζωή μου αν την ξαναζούσα (μην αγχώνεστε κάνω ψυχανάλυση). Αν δηλαδή θα είχα την ευκαιρία να αλλάξω κινήσεις, ανθρώπους, επιλογές. Σπάνια μένω πεπεισμένος πως ό,τι έπραξα έως τώρα άξιζε και ήταν δυνατό. Χλιαρές, ίσως, επιλογές. Γι’ αυτό θέλησα να δώσω ευκαιρία σ’ έναν , έστω και πλαστό, χαρακτήρα όπως ο Αχιλλέας, για να πάρει πίσω ό,τι του στερήθηκε όσο ζούσε».
Έτσι, η αλληλεπίδραση με το κοινό αποκτά τη δική της σημασία στις μέρες μας, με τον Πυθαγόρα να δηλώνει λάτρης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, εξαιτίας της δυνατότητας αυτής που δίνεται:
«Αγαπώ τα social media. Τα λατρεύω. Μέσα απ’ αυτά με βρίσκω και με χάνω. Αποκτώ αυτοπεποίθηση, μαθαίνω, γνωρίζω ενδιαφέροντες ανθρώπους, συνάπτω φιλικές σχέσεις, ανακαλύπτω εύστοχες βιβλιοκριτικές. Χαίρομαι κυρίως για την επικοινωνία με τον κόσμο, για την ανταλλαγή απόψεων, την έκφραση προβληματισμών, την εξομολόγηση ονείρων και συναισθημάτων. Είμαι ευγνώμων για το γεγονός πως υπήρξαν άνθρωποι που μου είπαν πως ξεκίνησαν να διαβάζουν λόγω του λογαριασμού μου. Τώρα πλέον και μέσω του καναλιού μου στο youtube, η επικοινωνία αυτή έγινε πιο στενή».
Bookstagram στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Ποιες είναι οι ομοιότητες και ποιες οι διαφορές;
«Είναι αδιαμφισβήτητο το γεγονός πως στο εξωτερικό, κυρίως σε πολυπληθείς χώρες, τα νούμερα είναι διαφορετικά. Όπως κάποιες φορές και τα τοπία, τα πάρκα, οι υποδομές. Ωστόσο υπάρχουν πολλοί αξιόλογοι λογαριασμοί με υπέροχες φωτογραφίες που δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα απ’ αυτούς του εξωτερικού. Ανυπομονώ για ένα meet up όλων των λογαριασμών μετά τον covid (μόνος μου εγώ ονειρεύομαι. Δεν έχει κανονιστεί κάτι, μη ξεκινήσετε να ψάχνετε πτήσεις)».
Ποιες είναι οι πιο συχνές ερωτήσεις που δέχεται ο Πυθαγόρας από τους χρήστες των social media;
«Απορίες για βιβλία ή για κοινωνικά θέματα. Με ρωτάνε συχνά για βιβλία που σκέφτονται να αγοράσουν. Έχω παρατηρήσει πως με τόσο ψέμα εκεί έξω, στον βωμό της διαφήμισης, οι άνθρωποι έχουν ανάγκη (και λόγω των οικονομικών δυσχερειών) από μία ειλικρινή άποψη. Υποκειμενική μεν. Αλλά ειλικρινή για να αποφύγουν αποτυχημένες αναγνωστικές επιλογές. Τέλος, δέχομαι συχνά μηνύματα για προβλήματα κοινωνικά που βιώνουν οι φίλοι της σελίδας ή από μαθητές που εκφράζουν το άγχος τους για το εργασιακό τους μέλλον».
Συγγραφέας ή κριτικός; Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι για εκείνον να αλλάζει «ρόλους»;
«Δεν με δυσκολεύουν οι «ταμπέλες» καθόλου. Πλέον τουλάχιστον. Ούτε οι «ρόλοι» που ήμουν αναγκασμένος να διαδραματίζω τόσα χρόνια. Είμαι απλώς ένας άνθρωπος που γράφει, εκφράζει τις απόψεις του για βιβλία και μοιράζεται σκέψεις».
Ποιοι είναι τελικά οι πιο αυστηροί κριτές για ένα βιβλίο; Οι κριτικοί ή ο κόσμος;
«Ο κόσμος. Είμαι μπερδεμένος με τη λέξη – επάγγελμα «κριτικός». Πληρώνομαι για να γράψω την άποψη μου; Ο κόσμος θα κρίνει γιατί ο κόσμος αποτελείται από διαφορετικές κοινωνικές, φυλετικές, θρησκευτικές, επαγγελματικές ομάδες με διαφορετικά ενδιαφέροντα και εμπειρίες. Τι καλύτερο από την ειλικρινή γνώμη μίας τέτοιας πολυπολιτισμικής ομάδας; Το βιβλίο αυτό το έγραψα για να διαβαστεί απ’ όλους. Ο σκοπός είναι πολύ βαθύτερος, γι’ αυτό και το βιβλίο αυτό δεν απευθύνεται στην «ελίτ». Εύχομαι να βρεθούν οι άνθρωποι που θα «ξυπνήσουν» απ’ αυτό και που θα διεκδικήσουν την αξιοπρέπεια και την ελευθερία τους. Τότε θα είμαι απόλυτα ευχαριστημένος».
Έπρεπε να φτάσουμε εν μέσω καραντίνας για να στραφούμε και πάλι προς το βιβλίο ως «παρέα»;
«Φοβάμαι η αλήθεια είναι. Ένα όνειρο μου να κυκλοφορεί σε τόσο δύσκολους καιρούς με τέτοια θλίψη και αγωνία. Κάλιο αργά παρά ποτέ θα πω. Το βιβλίο είναι ο καλύτερος ψυχολόγος, ίσως επειδή είναι η μοναδική στιγμή της ημέρας που μένουμε μόνοι με τον εαυτό μας. Γι’ αυτό και τώρα κληθήκαν πολλοί άνθρωποι να διαβάσουν. Γιατί τόσο καιρό φοβούνταν ή δεν είχαν χρόνο να μείνουν μόνοι με τον εαυτό τους».
Ποια είναι τα μελλοντικά σχέδια του Πυθαγόρα;
«Νομίζω πως μετά τον covid θέλω πάλι να ταξιδέψω. Να ζήσω περισσότερες εμπειρίες, να διαβάσω και να γράψω το επόμενο βιβλίο που έχω στο μυαλό μου. Κυμαίνεται στο ίδιο κλίμα. Εννοώ η φωνή που δίνει μία δεύτερη ευκαιρία από τον θάνατο στη ζωή. Αυτή τη φορά σ’ ένα άλλο πρόσωπο όμως. Θέλω πολύ, μελλοντικά, να μείνω στο εξωτερικό, έστω για λίγο. (Ουτοπικά) Να έχω τον δικό μου εκδοτικό οίκο και να είμαι περιτριγυρισμένος από βιβλία. «Σχέδιο», αν μπορεί να θεωρηθεί, είναι να μη χάσω κομμάτια μου που αγαπώ. Σίγουρα όμως δεν θέλω να χάσω και ανθρώπους που λατρεύω. Note to myself!».
ΠΗΓΗ parallaximag.gr
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΙ ΘΥΜΑΣΑΙ ΑΠ’ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΣΟΥ